JEAN JACQUES ROUSSEEAU (1712 -1778 )

18ος ΑΙΩΝΑΣ

       Aντικομφορμιστης ανήσυχος, ατομικιστής, αλλά και οπαδός του κολεκτιβισμού, φυσικά διαφωτιστής, αλλά από πολλές απόψεις ήδη ρομαντικός, ο Ζαν Ζακ Ρούσο είναι ίσως ο πιο ποικιλο­τρόπως ερμηνευμένος φιλόσοφος ολό­κληρης της ιστορίας. Για κάποιους αντι­προσωπεύει τον θεωρητικό εμπνευ­στή της γαλλικής Επανάστασης, για άλλους τον συγγραφέα μιας παγκόσμιας κριτικής της σύγχρονης κοινωνίας, για κάποιους άλλους τον νοσταλγικό ονειρο­πόλο μιας χαμένης αθωότητας που προη­γήθηκε της ανθρωπότητας. Όλοι ωστόσο του αναγνωρίζουν ότι, με το έργο Αιμί­λιος, έβαλε τις βάσεις της σύγχρονης παιδαγωγίας.

    Σε μία τόσο αμφισβητούμενη σκέψη αντικατοπτρίζεται μία ζωή πλούσια, αλ­λά γεμάτη βάσανα. Γεννημένος στη Γε­νεύη από μία μικροαστική οικογένεια, έ­χασε τη μητέρα του στον τοκετό. Μορ­φώθηκε ως αυτοδίδακτος κατά τη διάρ­κεια μιας νεότητας ακατάστατης και γε­μάτης περιπλανήσεις.

    Το 1742 μετακομισέ στο Παρίσι και άρχισε να κερδίζει τα προς το ζην κάνοντας τον αντιγραφέα μουσικής. Σ' τη χρονική περίοδο ήρθε σε επαφή με το περιβάλλον των διαφωτιστών και συγκεκριμένα με τον Ντιντερό και τον Νταλαμπέρ: επιμελήθηκε για λογαριασμό τους τα μουσικά άρθρα της μεγάλη Εγκυκλοπαίδειας.

Ανίκανος να συνάψει ικανοποιητικές ανθρώπινες σχέσεις, κατέληξε να διακόψει κάθε σχέση με τους Διαφωτιστές. Το 1762, αναγκασμένος να διαφύγει από τη Γαλλία, επειδή ήταν ύποπτος ότι έ τρεφε εχθρικά συναισθήματα ενάντια στο καθεστώς, κατέφυγε στην Αγγλία όπου βρήκε φιλοξενια για ένα διάστημα κοντά στον Ντέιβιντ Χιουμ. Γρήγορα, όμως και αυτή η σχέση με τον Άγγλο φίλοσο φο διαλύθηκε και ο Ρούσο αναγκάστηκε να επιστρέψει στο Παρίσι. Πέρασε το υπόλοιπο της ζωης του μέσα στη μοναξιά και στη φτώχεια, συγγράφοντας τα απομνημονεύματα του, τα Όνειρα ενός μοναχικού ταξιδιώτη.

Έργα: Διάλογος για τις επιστήμες και ης τέχνες (1750), Διάλογος για τις απαρχές και τα Θεμέλια της ανισοτητας ανάμεσα στους ανθρώπους (1755), Νέα Ελοΐζα (1761), το Κοινωνικό συμβόλαιο (1762), Αιμίλιος  ή Περί εκπαιδεύσεως (1762), Εξομολογήσεις· (1770).