Η ΕΞΑΓΩΓΗ ΤΟΥ ΡΑΔΙΟΥ

Τα πειράματά μου απέδειξαν ότι η ακτινοβολία των ενώσεων του ουράνιου μπορεί να μετρηθεί με ακρίβεια υπό καθορισμένες συνθήκες και ότι η ακτινοβολία αυτή είναι ατομική ιδιότητα του στοιχείου του ουρανίου. Διαπίστωσα επίσης ότι οι ενώσεις του θορίου είναι οι μόνες που εκπέμπουν ακτίνες παρόμοιες του ουρανίου. Πρότεινα τον όρο ραδιενέργεια για την νέα ιδιότητα της ύλης. Κατά την ερευνά μου, ορισμένα ορυκτά που περιείχαν ουράνιο και θόριο απεδείχθησαν ραδιενεργά και μάλιστα με μεγαλύτερη ραδιενέργεια από εκείνη που περίμενα.

           Εκανα την υπόθεση ότι τα μεταλλεύματα του ουράνιου και του θορίου περιέχουν σε μικρή ποσότητα μια ουσία πολύ πιο  ραδιενεργό από τα δυο στοιχεία. Επιλέξαμε με τον Πιερ Κιουρί τον πισσουρανίτη, ένα μετάλλευμα ουράνιου το οποίο σε καθαρή μορφή είναι τέσσερεις φορές πιο ραδιενεργό από το οξείδιο του ουράνιου. Μετά από πειράματα σύντομα διαπιστώσαμε πως η ραδιενέργεια ήταν συγκεντρωμένη  κυρίως σε δυο διαφορετικά  χημικά κλάσματα και μπορέσαμε να εντοπίσουμε στον πισσουρανίτη την παρουσία δυο τουλάχιστον νέων ραδιενεργών στοιχείων: του πολωνίου και του ραδίου.(Ιούλιος 1898, Δεκέμβριος 1898). Το πολώνιο απαντά συνδεδεμένο με το βισμούθιο και το ράδιο συνοδεύει το βάριο.

          Με την άδεια της αυστριακής κυβέρνησης εξασφαλίσαμε μια ποσότητα από κατάλοιπα επεξεργασίας πισσουρανίτη. Πόση ήταν η χαρά μου, όταν έφτασαν οι σάκοι με την καφετιά σκόνη ανακατεμένη με πευκοβελόνες! Χωρίς χρήματα, ούτε κατάλληλο εργαστήριο ούτε βοήθεια σε προσωπικό προσπαθούσαμε να δημιουργήσουμε κάτι από το μηδέν. Ο διευθυντής της Σχολής Φυσικής μας επέτρεψε να χρησιμοποιήσουμε ένα εγκαταλελειμμένο υπόστεγο. Η γυάλινη οροφή δεν προσέφερε προστασία από τη βροχή. Το  καλοκαίρι η ζέστη ήταν αποπνικτική, ενώ το δριμύ ψύχος του χειμώνα ελάχιστα μετριαζόταν από τη  σιδερένια θερμάστρα. Υπήρχαν μόνο μερικά τραπέζια από πευκόξυλο με κλίβανους και καυστήρες αερίου. Η έκλυση επιβλαβών αερίων γέμιζαν συχνά  το υπόστεγο μας. Συχνά έπρεπε να ετοιμάσω το φαγητό μας στο υπόστεγο , έπρεπε να περάσω ολόκληρες μέρες αναδεύοντας ένα μείγμα που έβραζε με μια βαριά σιδερένια ράβδο σαν το μπόι μου. Εκνευριζόμουν συχνά με την αιωρούμενη σκόνη σιδήρου και άνθρακα από την όποια δεν μπορούσα να προστατεύσω τα πολύτιμα προϊόντα μου.  

          Και όμως, σε αυτό το άθλιο παλιό υπόστεγο περάσαμε τα καλύτερα και τα πιο ευτυχισμένα  χρόνια της ζωής μας. Μια από τις χαρές μας ήταν να πηγαίνουμε στον χώρο εργασίας την νύχτα και να διακρίνουμε την αμυδρή λάμψη των φιαλών με τα παρασκευάσματα μας. Οι λαμπυρίζοντες σωλήνες έμοιαζαν με αχνά παραμυθένια φώτα. Μετά από την επεξεργασία ενός τόνου καταλοίπων πισσουρανίτη μπόρεσα να έχω λίγα δεκάγραμμα ραδίου.

        Το 1902 μπόρεσα να προσδιορίσω το ατομικό βάρος του ραδίου. Μου είχε πάρει σχεδόν τέσσερα χρόνια για να προσκομίσω το είδος των αποδεικτικών στοιχείων που απαιτεί η χημική επιστήμη για το ότι το ράδιο είναι πράγματι ένα νέο στοιχείο. Ένα έτος θα ήταν πιθανώς  αρκετό, αν είχα στη διάθεση μου μερικά στοιχειώδη μέσα. Η απόδειξη που χρειάστηκε τόσο κόπο αποτέλεσε τη βάση για τη νέα επιστήμη της ραδιενέργειας……..

                                                                             (αυτογραφικές σημειώσεις της Μαρίας Κιουρί)