GODFREY HAROLD HARDY (1877-1947)

  ...............................................................................................................................................................................................................      

Aν η περιεργεια ΤΟΥ πνευματοσ, η επαγγελματική υπερηφάνεια και η φιλοδοξία είναι τα κύρια κίνητρα για την έρευνα, τότε σίγουρα κανείς δεν έχει πιο καλή ευκαιρία να τα ικανοποι­ήσει απ' ό,τι ένας μαθηματικός. Το αντικείμενο του είναι το πιο περίεργο απ' όλα - δεν υπάρχει κανένα άλλο στο οποίο η αλή­θεια να παίζει τόσο παράξενα παιγνίδια. Το αντικείμενο αυτό έχει την πιο εκλεπτυσμένη και γοητευτική τεχνική, και δίνει ασυναγώνιστες ευκαιρίες για την επίδειξη μιας ανώτερης επαγ­γελματικής ικανότητας. Τελικά, όπως αποδεικνύει κατά πολ­λούς τρόπους η Ιστορία, τα μαθηματικά επιτεύγματα, ανεξάρ­τητα από την εγγενή τους αξία, αντέχουν στο χρόνο πιο πολύ απ' όλα τα άλλα.

       Μπορούμε να το δούμε αυτό, ακόμη και στους πρώιμους πο­λιτισμούς της Ιστορίας. Ο Βαβυλωνιακός και ο Ασσυριακός πολιτισμός έχουν χαθεί ο Χαμουραμπί, ο Σαργκόν και ο Ναβουχοδονόσωρ είναι σκέτα ονόματα. Κι όμως, τα βαβυλωνιακά Μαθηματικά είναι ακόμη και σήμερα ενδιαφέροντα, και το βα­βυλωνιακό σύστημα αρίθμησης με βάση το 60 χρησιμοποιείται ακόμη στην Αστρονομία. Αλλά φυσικά, η κρίσιμη περίπτωση είναι εκείνη των Ελλήνων.

            Οι Έλληνες είναι οι πρώτοι μαθηματικοί που εξακολουθούν να είναι «πραγματικοί» και για μας σήμερα. Τα Μαθηματικά της Ανατολής μπορεί να προκαλούν το ενδιαφέρον, αλλά στα ελληνικά βρίσκεται η ουσία του πράγματος. Οι Έλληνες ήταν οι πρώτοι που μίλησαν με μια μαθηματική γλώσσα που_μπο­ρούν να την καταλάβουν οι σύγχρονοι μαθηματικοί. Όπως μου είπε κάποτε ο LITTLEWOOD, δεν πρόκειται για έξυπνους μαθητές σχολείου ούτε για «υποψήφιους υποτροφίας», αλλά για «Εταί­ρους από ένα άλλο πανεπιστήμιο». Έτσι, τα ελληνικά
Μαθημα­τικά είναι κάτι «μόνιμο», πιο μόνιμο και από την ελληνική Λο­γοτεχνία. Τον Αρχιμήδη θα τον θυμούνται ακόμη και κι όταν ο

Αισχύλος θα 'χει ξεχαστεί, επειδή οι γλώσσες πεθαίνουν ενώ οι μαθηματικές ιδέες όχι. Η «αθανασία» μπορεί να είναι μια ανόητη λέξη αλλά, κατά πάσα πιθανότητα, ένας μαθηματικός έχει περισσότερες ευκαιρίες για ό,τι μπορεί αυτή να σημαίνει.

 

        Ο μαθηματικός δεν χρειάζεται σοβαρά να φοβάται ότι το μέλλον θα τον αδικήσει. Η αθανασία είναι συχνά γελοία ή βάρ­βαρη: λίγοι από εμάς θα διάλεγαν να είναι ο Ωγ ή ο Ανανίας ή ο Γαλλίων.¹⁷ Ακόμη και στα Μαθηματικά, η ιστορία παίζει καμμιά φορά παράξενες φάρσες. Ο ROLLE ποζάρει στα βιβλία του Στοιχειώδους Λογισμού σαν να ήταν ένας μαθηματικός του διαμετρήματος ενός Νεύτωνα. Ο FAREY είναι αθάνατος επειδή απέτυχε να κατανοήσει ένα θεώρημα που ο HAROS;¹⁸ είχε ήδη αποδείξει πριν από 14 χρόνια. Τα ονόματα πέντε άξιων Νορβη­γών βρίσκονται ακόμη στον Βίο του ABEL, μόνο εξ αιτίας μιας ενέργειας ενσυνείδητης βλακείας που συνετελέσθη, από τυπολατρεία, εις βάρος του μεγαλύτερου άνδρα της χώρας τους." Αλλά, συνολικά, η ιστορία της επιστήμης είναι δίκαιη, και αυτό ισχύει ιδιαίτερα στα Μαθηματικά. Κανένα άλλο αντικείμενο μελέτης δεν έχει τόσο καθαρά οριοθετημένα ή ομόφωνα αποδε­κτά υψηλά κριτήρια, και οι μαθηματικοί που θυμόμαστε είναι σχεδόν πάντα εκείνοι που το αξίζουν. Η μαθηματική δόξα, αν μπορούσε να εξαγοραστεί, θα ήταν μια από τις πιο υγιείς καισταθερες επενδυσεις.
..........................................................................................................................

η απολογια ενος μαθηματικου κεφ. 8